de noors cultuur
myth pantheon opdrachten
noors  wereld
Noorwegen ligt in het noorden van Europa en vormt het westelijke gedeelte van Scandinavië. Het land is in het noorden, westen en zuiden omsloten door de zee; enkel aan de oostelijke kant heeft het een grens met andere download als word document
landen: Zweden, Finland en Rusland. Tegenwoordig wonen er 4,5 miljoen mensen en bijna de helft van de bevolking woont in het zuiden van het land, in en rond de hoofdstad Oslo.
GESCHIEDENIS
De eerste bewoners van Noorwegen waren jagers die in kleine nederzettingen woonden. Na verloop van tijd, zo ongeveer tussen 1500 en 500 v. Chr. begonnen de Noren ook landbouw te bedrijven. Rond 800 v. Chr. begonnen de Vikingen, de bewoners van het zuiden en westen van het gebied, weg te trekken op zoek naar nieuwe woonplaatsen. De naam Vikingen betekent "mannen van de Vik", een uitgestrekt gebied langs de Noors-Zweedse grens. Samen met andere groepen Vikingen uit andere delen van Scandinavië (Zweden en Denemarken) zeilden de Noorse Vikingen in westelijke richting. Ze vielen andere landen binnen (Ierland, Schotland, Engeland en Frankrijk) en vestigden zich hier. Ook bouwden ze nederzettingen in gebieden die tot op dat moment nauwelijks bewoond waren, zoals Groenland. Ze maakten ontdekkingsreizen die hen helemaal tot aan de Amerikaanse oostkust brachten.

Vikingen waren vaardige zeemannen en het lukte hen om stevige en snelle schepen te bouwen die zowel voor het voeren van oorlog als voor de ontdekkingsreizen konden worden gebruikt.

In de 11e eeuw vestigden de Vikingen een Scandinavisch rijk dat bestond uit Engeland, Denemarken en Noorwegen. Na verloop van tijd veranderde de samenleving van de Vikingen. Stamhoofden en hun families kregen steeds meer bezittingen, land en macht; ze kregen de beschikking over handelsroutes en de eerste grotere nederzettingen ontstonden. Ook de religie veranderde onder invloed van de ontdekkingsreizen, die ze in contact hadden gebracht met christelijke monarchieën. Olaf II, een Viking-leider, bekeerde zich tot het christelijk geloof en na zijn terugkomst in Noorwegen in 1015 werd hij de koning van Noorwegen en zo introduceerde hij het christendom in zijn land.

In de volgende eeuwen werd Noorwegen geregeerd door één koning en het land was goed georganiseerd. Een grote terugslag volgde toen een pestepidemie de Noorse bevolking decimeerde. Denemarken en Zweden kregen het nu in Noorwegen voor het zeggen en onder de Deense koningin Margaret I werd het land in 1387 ingelijfd door Denemarken. Tien jaar later werd ook Zweden opgenomen in dit rijk.

De rol van Noorwegen werd minder belangrijk. De Zwarte Dood en andere epidemieën hadden tot gevolg dat veel boerderijen verlaten werden en de aristocratie (de heersende klasse in Noorwegen) kon niet meer over haar werkkrachten beschikken.

In de volgende eeuwen herstelde de landbouw en de houthandel (Noorwegen heeft uitgestrekte bossen) zich. Tot 1814 bleef Noorwegen echter een provincie van Denemarken.

In 1814 maakte Noorwegen zich los van Denemarken. De Noorse onafhankelijkheid werd echter niet gesteund door de grootmachten en Zweden ging in de aanval. Na een korte oorlog werd er een overeenkomst bereikt. De Zweedse kroonprins accepteerde de Noorse grondwet en Noorwegen sloot zich deels aan bij Zweden. Beide landen hadden een gemeenschappelijke monarchie en ze deelden ook het buitenlands beleid. Het Noorse parlement ging over de eigen nationale aangelegenheden.

Nadat Noorwegen verschillende keren geprobeerd had geheel onafhankelijk van Zweden te worden, werd er in 1905 een regeling getroffen: de Zweeds-Noorse staat werd opgeheven en Noorwegen werd zelfstandig. Het land hield zich afzijdig tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het bezet door Duitsland.
RELIGIE
De natuur en de natuurlijke krachten, zoals vuur en kou waren erg belangrijk voor de oude Noren en de elementen speelden dan ook een belangrijke rol in de mythologie. De wereld werd voorgesteld als een grote boom (Yggdraisil) die z'n wortels tot diep in de aarde had.

De Noorse goden en godinnen hadden menselijke karaktertrekken. Net zoals de Griekse goden, vochten ze vaak en waren ze het slachtoffer van gewelddadige emoties. Ze beschikten over magische gaven, maar in tegenstelling tot de goden in veel andere culturen, waren ze niet onsterfelijk.

De Noren geloofden dat de goden hen konden beschermen tegen kwade krachten, maar ze moesten hier wel wat tegenover stellen. Het offeren van een waardevol dier was een ritueel waarmee men de goden gunstig probeerde te stemmen. Vooral in de tijd van de Vikingen ontstond er een rijke traditie rond de begrafenis van de doden. De overledenen konden niet worden begraven zonder dat er geschenken in hun graven gelegd waren.

Naast het aanbidden van hun goden en godinnen, geloofden de Noren ook in de magische krachten van andere wezens.
SAMENLEVING, ECONOMIE EN POLITIEK
Sinds het begin van de 20e eeuw vormen de enorme voorraden olie, vis, hout en mineralen de basis van de Noorse industriële ontwikkeling. Tegenwoordig is Noorwegen een welvarend land met grote ondernemingen. Veel mensen verrichten hoogwaardig technisch werk. Ook de landbouw en de visserij zijn belangrijke bedrijfstakken.

Tegenwoordig is 90 procent van de Noren lid van de Evangelisch-Lutherse Nationale Kerk. Andere religieuze groepen zijn Rooms-katholieken, Methodisten, Jehova Getuigen en Baptisten. Door de komst van Aziatische immigranten zijn er in het moderne Noorwegen ook moslims en Boeddhisten.

Noorwegen is een constitutionele monarchie en Oslo is de hoofdstad. In een referendum sprak de Noorse bevolking zich uit tegen het lidmaatschap van de Europese Unie.
CULTUUR
De voorouders van de hedendaagse Scandinaviërs, de Vikingen, waren zeevarenden die het avontuur zochten. Ze hebben de Noorse cultuur diepgaand beïnvloed. De cultuur van de Vikingen beleefde tussen 800 en 110 v. Chr. haar hoogtepunt. Hoewel ze vaak worden beschouwd als gewelddadige rovers, waren de Vikingen ook handelaren, ontdekkingsreizigers en bouwden ze nederzettingen. Archeologische vondsten tonen de rijkdom van de Viking-samenleving. Ook veel traditionele volksverhalen hebben hun oorsprong in deze cultuur.

In de tijd van de Vikingen, werden lichamelijke kracht, snelheid, veerkracht en uithoudingsvermogen gezien als bijzonder belangrijke menselijke eigenschappen. Er werden daarom sportwedstrijden georganiseerd voor de mannen, zoals worstelen, pijl en boog schieten, speerwerpen, zwemmen en skiën. De Vikingen waren ook bijzonder bedreven in het bewerken van metaal. Ze maakten zwaarden, bijlen, speren en schilden, maar ook prachtige sierraden.
omhoog
TALEN FORUM SCHRIJF:ZELF LINKS LERAREN HOME
"The Big Myth" © Distant Train 2002