de hawaiaanse cultuur
mythe pantheon opdrachten
hawaiaanse wereld
Hawaii bestaat uit 132 tropische eilanden. Ze bevinden zich in het midden van de Stille Oceaan op ongeveer drieduizend kilometer van de westkust van de Verenigde Staten. Hawaii is tevens de naam van het grootste eiland. download als word document
Tegenwoordig wonen er ongeveer één miljoen mensen op de Hawaiiaanse eilanden, van wie er ongeveer 200.000 geheel of gedeeltelijk tot de oorspronkelijke bevolking gerekend kunnen worden.
GESCHIEDENIS
De Hawaiiaanse eilanden ontstonden als gevolg van vulkaanactiviteit. Tot de dag van vandaag gaat dit proces door. Tot tweeduizend jaar geleden waren de eilanden niet bewoond. De eerste inwoners waren Polynesiërs die tussen de 4e en 8e eeuw van de Marquesas Eilanden kwamen. Een paar honderd jaar later volgden er migranten uit Tahiti. De Tahitianen maakten de mensen die ze aantroffen tot slaven en in de daaropvolgende eeuwen zouden ze de Hawaiiaanse cultuur grondig veranderen.

Hoewel de Spaanse zeevaarder Gaetano het eiland in 1555 kortstondig bezocht, duurde het tot het einde van de 18e eeuw tot de Europeanen invloed begonnen uit te oefenen op Hawaii. In 1788 zette kapitein Cook voet aan land op het noordelijk gelegen eiland Kauai (hij werd een jaar later op Hawaii vermoord). Zijn matrozen schatten dat er op dat moment ongeveer één miljoen mensen woonden. De blanke mannen werden - mede door hun wapens en spiegels - door de Hawaiianen als goden beschouwd. Maar al gauw zagen ze dat de blanken pijn konden lijden en sterfelijk waren.

Het gebruik van moderne wapens leidde tot belangrijke veranderingen in het Hawaiiaanse politieke systeem. De eerste koning van Hawaii, Kamehameha, kwam in 1795 aan de macht nadat hij zijn tegenstanders had verslagen met de wapens die westerlingen hem ter beschikking hadden gesteld. De hierop volgende eeuw was Hawaii een monarchie.

Na de komst van Kapitein Cook ontwikkelde zich een levendige handel tussen China en de eilanden in de Stille Oceaan. De handel in bont en hout leidde ertoe dat de uitgestrekte bossen van Hawaii gekapt werden en tal van inheemse planten en dieren verdwenen. Voor de bevolking waren de gevolgen nog desastreuzer. Het merendeel van de oorspronkelijke bevolking van het eilandenrijk werd in deze periode omgebracht of stierf als gevolg van ziekte.

Aan het einde van de 19e eeuw volgden de gebeurtenissen elkaar in rap temp op. In 1887 dwongen blanke handelslieden Koning David Kalakaua tot aftreden. Als gevolg hiervan werd Hawaii in 1894 een republiek. In 1896 werd Engels de officiële taal op de eilanden en de Hawaiiaanse taal werd niet langer getolereerd. Twee jaar later werd Hawaii ingelijfd door de Verenigde Staten. In 1959 werd het de vijftigste staat van de VS. De leden van de oorspronkelijke bevolking van Hawaii waren de enigen die hier tegen stemden.

Gedurende de laatste decennia zijn de Hawaiianen begonnen hun eigen cultuur te herontdekken. Op school wordt weer de traditionele Hawaiiaanse taal gesproken. In 1993 boden president Clinton en het Amerikaanse Congres officieel hun verontschuldigingen aan voor het onwettig omverwerpen van de Hawaiiaanse monarchie.
RELIGIE
De Hawaiianen geloofden in tal van goden. Men bouwde stenen tempels om deze goden te eren. Rond deze plekken werden houten palen geplaatst waarop afbeeldingen van de goden te zien waren. Binnenin de tempels bevonden zich stenen of houten beelden. De offergaven voor de goden bevonden zich zes meter boven de grond op houten platformen. Hiermee hoopte men kwade geesten te verdrijven. De Hawaiianen riepen ook de hulp van de goden in als ze zich zorgen maakten over de groei van de gewassen. Niet alle religieuze activiteiten verliepen echter vreedzaam. Bij belangrijke gebeurtenissen (vooral als de god van de oorlog in het geding was) werden er mensen geofferd.

Vlak voordat de eerste missionarissen naar Hawaii kamen, werden veel van de religieuze voorwerpen vernietigd en er kwam een einde aan de verering van de traditionele goden. De missionarissen arriveerden in 1820 vanuit Noord-Amerika en ze wilden van Hawaii een christelijk paradijs maken. Ze introduceerden strenge normen en waarden. Deze verschilden erg van de meer flexibele leefstijl van de Hawaiianen. Hierdoor ontstond er een grote religieuze chaos op de eilanden waardoor de traditionele Hawaiiaanse religie nog sterker in de verdrukking kwam. De Hawaiianen droegen bijvoorbeeld vanwege het tropische klimaat nauwelijks kleren; de missionarissen vonden dit onzedelijk en droegen de inwoners op hun naaktheid te bedekken.

Hoewel het Christendom tegenwoordig de belangrijkste religie op Hawaii is, zijn bij veel ceremonies zowel christelijke gebeden als Hawaiiaanse gezangen te horen.
SAMENLEVING, ECONOMIE EN POLITIEK
Het oude Hawaii kende verschillende sociale klassen. Allereerst waren er de opperhoofden. Zij hadden veel macht en werden met groot respect behandeld. Ze mochten meerdere vrouwen hebben en er werd verondersteld dat ze niet gewoon liepen, maar over de aarde zweefden. Verder was er een burgerlijke en een lage klasse. De mensen uit de laagste klasse dienden de opperhoofden en verder werden ze zo veel mogelijk gemeden. In het oude Hawaii aten mannen en vrouwen gescheiden.

De Hawaiiaanse eilanden zijn rijk aan voedsel. Voor de handel en de visserij gebruikten de bewoners kano's die soms wel dertig meter lang waren. Naast vis aten ze kokosnoten, zoete aardappelen en yamswortels. Van oudsher zijn de Hawaiianen gek op "poi", een gepureerde taro-wortel. Als aanvulling op de zeevisvangst legden ze speciale visvijvers aan. Deze bestaan nog steeds en sommige zijn meer dan duizend jaar oud. Oorspronkelijk aten de Hawaiianen geen bananen of varkensvlees. Dit veranderde rond 1820 door de komst van de blanken.

In de loop van de 19e eeuw kregen de westerlingen steeds meer invloed op de Hawaiiaanse samenleving. De blanken introduceerden de walvisvangst en de teelt van suikerriet. De oorspronkelijke bewoners werden gedwongen hun traditionele economische activiteiten op te geven. Westerse missionarissen en immigranten namen het merendeel van het Hawaiiaanse grondgebied in bezit. De kinderen van de blanken werden al gauw de rijkste en machtigste inwoners van het eilandenrijk. De oorspronkelijke bevolking hield nauwelijks nog bezittingen over en de armoede deed z'n intrede.
CULTUUR
De cultuur en de taal van de oorspronkelijke Hawaiianen lijkt op die van andere volkeren in het zuidelijke gedeelte van de Stille Oceaan. Missionarissen stelden een geschreven versie van de Hawaiiaanse taal samen. Deze bestaat uit slechts twaalf letters (a, e, i, o, u , h, k, l, m, n, p en w). De Hawaiiaanse taal komt nog voor in plaatsnamen en in traditionele muziek.

Hoewel de Hawaiianen geen metaal bewerkten of aardewerk maakten, produceerden ze prachtige voorwerpen van steen, hout, schelpen, bot en tanden. Ook gebruikten ze veren om schouderkleden en bloemenkransen te versieren. De bloemenkransen bestaan uit aan elkaar geregen bloemen en veren die als decoratie om iemands hals worden gehangen. Dit wordt ook vandaag de dag nog toegepast.

Er is weinig overgebleven van de oorspronkelijke Hawaiiaanse architectuur en cultuur. Vooral op het Grote Eiland bevinden zich nog enkele tempel-ruïnes. Deze zijn voor niet-ingewijden nauwelijks te vinden. De restanten van de traditionele Hawaiiaanse cultuur worden tegenwoordig geconsumeerd door de meer dan zes miljoen toeristen die ieder jaar de eilanden bezoeken.
omhoog
TALEN FORUM SCHRIJF:ZELF LINKS LERAREN HOME
"The Big Myth" © Distant Train 2002